woensdag 6 juni 2007

De Weigering te Weten

Eén van die dingen die me van mijn discussies met de creationisten het meest zijn bijgebleven, is wat je “de weigering om te weten” kan noemen. Neem nu dat gedoe rond “zoveel ontwerp; dat kan niet door toeval ontstaan zijn”. We moeten niet vergeten: als vraag is het heel plausibel. Ik weet zeker dat de gewone lezer, die elke dag vol goede moed temidden van de feiten des levens staat, ook niet zomaar vanzelf een verklaring kan bedenken, voor hoe ongelofelijk goed heel die levende natuur in elkaar zit.

Maar die gewone lezer legt daar dan ook niet op hoogdravende toon allerlei verklaringen over af, en dat doen de creationisten wel. Ze verwarren het feit dat zij die verklaring niet kennen, met het feit dat niemand die verklaring kent. Omdat ze meer weten van propaganda dan van wetenschap, duurde het typisch altijd even, voor je (met de hele wereld als getuige) kan vaststellen dat ze doodeenvoudig niet weten wat “natuurlijke selectie” (1) zelfs maar betekent, of hoe het werkt, laat staan wat de mogelijke consequenties zijn.

Dat ze dat niet eens weten is overigens, eens het zover komt, helemaal niet moeilijk als simpel feit vast te stellen. Sommigen gaven dat ergens doorheen de discussies gewoon, bijna achteloos, toe. Anderen beweerden vol verontwaardiging dat ze het wel wisten, maar als je er naar vroeg kreeg je alleen maar ontwijkingen en voorwaarden waaraan je moest voldoen voor ze er op in wilden gaan. Ook was er ooit één die verwees naar een url waarin zogezegd een goede omschrijving stond, maar waarin de term “erfelijkheid” niet eens voorkwam. En ja, ik heb het eerder gezegd, lange maanden en jaren lang opspelen tegen de evolutietheorie, en vervolgens moeten opbiechten dat je niet weet wat die eigenlijk zegt, het staat niet erg indrukwekkend.

Nog veel opmerkelijker dan die behoefte om hun mond open te doen over onderwerpen waar ze volstrekt niets van weten – en dan niet zoals ikzelf hier af en toe; om te signaleren wat ik nog niet begrepen heb – was de “weigering om het te weten te komen”. Van eentje heb ik geweten dat hij heelder stukken uit Darwins eigen definitie wegknipte en om dat weg te moffelen een woord veranderde in een ander woord. Ook die was alweer diep verontwaardigd om zoveel arrogantie, toen ik opmerkte dat dat nu ook niet precies was wat ik me bij de hoogstaande ethische standaarden van een liefhebbende God had voorgesteld.

Maar er komt wel een interessante aap mee uit de mouw. Als je moet gaan knippen en plakken in wat een theorie eigenlijk zegt, dan ben je bereid ver te gaan in je pogingen niet te weten wat er in staat (2). Zeer ver. En dat is ook helemaal niet te verwonderen. Die mensen zijn in hun wanhopige zoektocht om een intellectuele component te vinden voor iets dat nu eenmaal slechts een geloof is werkelijk tot alles in staat. Als je merkt dat de dierbare parochianen je heel geloofwaardig vinden met je “we hebben geen verklaring voor het ontwerp in de natuur” – impliciet aangevuld met “en dus is er helemaal geen verklaring – dan moet je wel gaan liegen en teksten veranderen, als de waarheid is dat die teksten wel een verklaring bieden.

En dat is de reden waarom we elk inzicht in het concept “natuurlijke selectie” met de grootst mogelijke haast zien afvoeren uit de breinen van de creationisten. Probeer het zelf maar eens, je hoeft er echt geen ervaren sofistendoder voor te zijn. Zorg ervoor dat je gewoon goed begrijpt wat “natuurlijke selectie” betekent en de eerstvolgende keer dat je een creationist te pakken krijgt blijf je op die nagel hameren tot de waarheid op tafel ligt. Wedden, wedden dat je binnen de kortste keren “definities” krijgt waarin, bijvoorbeeld, erfelijkheid niet eens een rol speelt?

Ze willen het niet weten, want als ze het zouden weten, dan gaat heel dat geloof van ze voor de bijl. En waarom ben ik daar eigenlijk zo verwonderd over - het is tenslotte nog niet zo heel lang geleden, dat niet alleen een geïsoleerde secte als de creationisten, maar ook de kerk zelf een lijst van "verboden boeken" had?

De weigering te weten... Teksten vervalsen in naam van het geloof. Ik blijf het er toch heel moeilijk mee hebben...

--------------------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/05/nogmaals-natuurlijke-selectie.html
EN: http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/03/dingen-die-iedereen-zou-moeten-weten-3.html
(2) cfr. http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/03/de-assymetrie-in-de-propagandastrijd.html

6 opmerkingen:

Anoniem zei

Ik vrees Koen dat weigering te weten geen goede omschrijving is. Wat ik links en rechts oppik over hoe onze hersenen werken en hoe mensen omgaan met aangereikte ideeën kom ik langzaam tot het besluit dat onze emotie over het algemeen voorrang heeft op onze rationaliteit. Als je op een of andere manier niet emotioneel klaar bent voor een bepaald idee dan zal geen enkel rationeel argument je overtuigen.

Een berucht voorbeeld is mensen die leiden aan het syndroom van Cotard. Dat zijn mensen die beweren dat ze dood zijn. Door een probleem in de hersenen is er geen verbinding meer tussen de zintuigen en de emotionele centra. Daardoor is er niets dat nog een emotionele impact heeft op de patient en de enige verklaring die de patient daar zelf voor heeft is dat hij dood is.

Het Cotard-waanidee is berucht resistent tegen rationele weerleggingen. Een patiënt is er het bijvoorbeeld mee eens dat doden niet bloeden. Prik je hem vervolgens met een naald in de hand dan reageert hij verbaasd en besluit dat dode mensen dus wel kunnen bloeden.

Eens het waanidee zich genesteld heeft wordt elke aanwijzing van het tegendeel vertekend en verwrongen om in het waanidee te passen.

Emotie wint van rationaliteit.


Bron:
HET BEWUSTZIJN
Een korte rondleiding

Vilayanur

Anoniem zei

Vanwaar die obsessie met creationisten ?

Koen Robeys zei

Axxyanus: opmerkelijk verhaal. Ik zou de tactiek uit de boeken van Nero toepassen: geef een gek altijd gelijk.

Dus: oeps, ja, dode mensen bloeden toch. En vertel eens, kunnen dode mensen eigenlijk spreken? En ja, het zal blijken dat ze kunnen spreken. Volgens hetzelfde mechanisme.

En dus ook kunnen dode mensen ademen, en eten, en naar het toilet gaan, en vele, vele andere. En dan zal ik vragen wat eigenlijk het verschil is tussen levende en dode mensen.

En wanneer dan blijkt dat dat verschil zo klein is dat we het woord "dode mensen" beter voor iets anders gebruiken, bijvoorbeeld voor mensen die niet meer ademen en bloeden, enzovoort - is dan niet het moment gekomen om de patiënt voor te stellen dat zijn aandoening beter niet "dood" zou genoemd worden, maar wel (bijvoorbeeld) "het syndroom van Cotard"?

Just my two cents, natuurlijk.

Koen Robeys zei

Tonny: het is begonnen met gewone interesse voor de evolutietheorie. Toen volgde (in 1,999) een internetdiscussie met iemand die creationistische ideeën had, maar voornamelijk een "trol" bleek te zijn: iemand die averechtse argumenten hanteert om mensen op stang te jagen.

Omdat ik vond dat de discussie me nogal goed was afgegaan heb ik geprobeerd echte creationisten te vinden. Nederland heeft een "Biblebelt", dus dat vinden was gemakkelijk.

En ja, vanaf dan is het wat ik al schreef: als je een beetje weet waar het onderwerp over gaat betrap je ze al snel op het vervalsen van teksten en andere voorbeelden van liegen in de naam Gods.

Dat is iets dat me op zichzelf ergert, maar verdere inzichten in de causaliteit dààrvan heb ik niet. Toch even meegeven dat ze nogal agressief kunnen zijn, ervoor pleiten creationisme in de opleidingen op te nemen als alternatieve wetenschappelijke theorie, en momenteel zelfs prominent in de Amerikaanse regering aanwezig zijn.

Waarmee we het punt naderen waar de vraag rijst wat ik eigenlijk tegen "dom rechts" en tegen "dom links" heb. Uimmm... waarschijnlijk kan dat alleen maar door het blog zelf duidelijk worden...

:-)

Koen

Anoniem zei

@Koen

Beste Koen: je schrijft "En dat is de reden waarom we elk inzicht in het concept “natuurlijke selectie” met de grootst mogelijke haast zien afvoeren uit de breinen van de creationisten. Probeer het zelf maar eens, je hoeft er echt geen ervaren sofistendoder voor te zijn. Zorg ervoor dat je gewoon goed begrijpt wat “natuurlijke selectie” betekent en de eerstvolgende keer dat je een creationist te pakken krijgt blijf je op die nagel hameren tot de waarheid op tafel ligt. Wedden, wedden dat je binnen de kortste keren “definities” krijgt waarin, bijvoorbeeld, erfelijkheid niet eens een rol speelt?"

Net zoals de meerderheid van de mensen die ten strijde trekken tegen de Creationisten, is jouw kennis van de Evolutieleer ook niet perfect. Anders had je geweten dat Darwin in zijn definitie van "natuurlijke selectie" geen beroep jon doen op het mechanisme van de erfelijkheid zoals we dat vandaag kennen. De erfelijkheidsleer is immers pas na de Evolutieleer van Darwin ontdekt.

Dus als je nog eens denigrerend doet over Creationisten, zorg dan dat je zelf wel weet waarover het gaat.

Creationisme Objectief

http://www.bloggen.be/creationisme_op_objectieve_manier_bekeken

Koen Robeys zei

Beste CO, Zoals ik al signaleerde haal ik mijn verhaal doodeenvoudig aan uit The Origin of Species van Darwin zelf. Wanneer hij zijn definitie van "natuurlijke selectie" geeft, verwijst hij eerst *letterlijk* naar de "strong hereditary tendency" en neemt dan in zijn definitie zelf op "procreating their kind".

Zoals ik dus al de hele tijd schreef: Darwin heeft het in zijn definitie over *erfelijkheid*, naast variatie en selectie.

Komende van de man die een storm van innuendo schreef over mijn (nochtans correcte) omschrijving van het principe van "natuurlijke selectie" is het dan ook een beetje vreemd te lezen "als je nog eens denigrerend doet over creationisten".

Splinter en balk; zijn dat twee concepten die je al eerder in één context hebt zien staan?

En als je bedenkt dat, anders dan je beweert, Darwin het *wel* over erfelijkheid heeft, en dat je kennelijk probeert weg te kruipen achter het feit dat wij vandaag heel veel meer weten over erfelijkheid dan in Darwins tijd - misschien in het vervolg toch een beetje voorzichtiger zijn?